Israël en de Palestijnen

Een column als deze schrijf je niet zo maar. Het vraagt om tijd, overleg met jezelf en veel lezen. En tot slot, maar niet het minst belangrijk, zelfoverwinning. Ben ik in staat om iets te schrijven dat niet al uitgekauwd is en dus voegt het nog iets toe. Ik ga ervoor, oordeel zelf maar.

De aanleiding voor  de escalatie van afgelopen week, de slachtpartij die Hamas aanrichtte, stemde mij oprecht verdrietig. Het heeft uiteraard te maken met wie ik ben, maar ook en vooral met de haat die er uit spreekt. Ik was echt met stomheid geslagen. Jonge mensen, die aan het feesten zijn, nietsvermoedend uit de weg ruimen dan wel als gijzelaar ontvoeren, het gaat toch ieders begrip te boven?

Direct na die eerste emotie komt de vraag naar boven, hoe mensen zo ver komen.  Netanyahu, Uri Rosenthal (oud-minister) en vele anderen kunnen nog zo hard roepen dat hier geen maar op zijn plaats is, er is wel een verband. Laat ik het zo zeggen, Hamas is een terroristische organisatie en Israël houdt al vele jaren  de Palestijnse gebieden bezet. Laat ik bij Israël beginnen, In 1948 werd de joodse staat gesticht. Het joodse volk in de diaspora beschouwde het als historische grond. Terecht, de oorsprong lag in het Midden-Oosten. Ik hoef niet uit de wijden over de Shoah,  de joodse gemeenschap in Europa was door Hitler en de zijnen  gedecimeerd. De angst was groot en men zag hier een veilige plek om ooit weer vervolging te voorkomen.

Uit alle hoeken van de wereld kwamen joden er heen en ik moet zeggen, ze deden goede dingen. Er werd hard gewerkt  de grond vruchtbaar te maken en het land een plaats te geven in de wereld. David Ben-Gurion, de eerste premier en ook Golda Meir waren idealistisch gestemd. Ik kan niet ontkennen, dat in de tijd dat ik opgroeide, ik een zonnig beeld van het land had en misschien zelfs iets van plaatsvervangende trots voelde.

Het was niet zo simpel, er was ook een enorme schaduwkant. Het land was in de afgelopen eeuw(en) bewoond door anderen, de Palestijnen en zij werden, dat bleek later pas echt, gewoon weggejaagd. Uit hun woningen gezet enzovoorts. Het heeft te lang geduurd voor de wereld daar een duidelijk beeld van kreeg. De omringende landen waren ook niet bepaald vriendelijk, om niet te zeggen vijandig, het liefst wilden ze de joden de zee in drijven. Dat waarvoor de joden juist gevlucht waren, bedreigde hen weer! Voor de Palestijnen kwam er nog een probleem bij, ze werden niet alleen weggejaagd door de Israëli’s, ze waren ook niet welkom in de omliggende Arabische staten.

In 1967 brak de eerste oorlog uit tussen Israël en Arabische landen en in 1973 de tweede. De laatste oorlog resulteerde in het bezetten van de westelijke  Jordaanoever en de Gazastrook. Het verzet bij de Palestijnen groeide en verergerde toen Netanyahu toestemming gaf en zelfs entameerde dat de Israëli’s op de westelijke Jordaanoever kolonies stichtten. Dat had nooit mogen gebeuren en bovendien, de laatste jaren werden deze kolonisten steeds agressiever. Er werden stukken land geconfisqueerd, olijfgaarden omgehakt, er vielen zelfs doden, et cetera.

Intussen in Gaza reageerde Hamas met harde hand. Het land was omringd door een muur en de bevolking kon er nauwelijks in of uit. Israël moest de Gazanen niet en Hamas onderdrukte hen. In Israël zelf kwam de oppositie in opstand tegen een premier die eropuit was om zijn eigen hachje te redden en een innig verbond aanging met extreem rechts. En zelfs dreigde de rechtsstaat te ondermijnen door het  Hooggerechtshof te beperken in haar macht. 

Hou me ten goede niets praat goed wat er dit weekend gebeurde! Dat was onmenselijk. Dat Israël reageerde zoals het aanvankelijk deed was heel begrijpelijk. Maar nu vindt er een regelrechte humanitaire ramp plaats. Israël weigert voedsel, kleding water en stroom toe te laten. De ziekenhuizen in Gaza worden binnen die ramp nog extra getroffen. Pasgeborenen daar en mensen op de intensive care worden letterlijk met de dood bedreigd.

Wat kunnen wij als buitenwereld doen? Yuval Noah Harari, bekend Israëlisch historicus sprak een waar woord. De-escalatie. Hetgeen in dit geval betekent dat escalatie voorkomen kan worden als wij, in de “buitenwereld” elkaar met respect blijven behandelen en niet een nog grotere splijtzwam veroorzaken. Geen geringe taak zou ik zeggen, maar absoluut noodzakelijk. Miriam Vaz Dias